سیارات خاکی یا زمین مانند چه تفاوت ها و شباهت هایی با هم دارند؟

ما امروزه می دانیم که سیارات چه هستند اما در مقایسه با مدت زمانی که بشر بر روی زمین زندگی کرده دانش ما از آنها بسیار جدید محسوب می شود. تا قرن 17 میلادی، سیارات برای منجمان نورهای اسرارآمیزی در آسمان بودند که به نظر می رسید در آسمان حرکت می کنند و سرعت برخی از آنها بیش از بقیه است.

یونانیان باستان برای توصیف این اجسام مرموز و حرکات ظاهری شان، از لفظ planetes استفاده می کردند که به معنی «سرگردان» است (این اصطلاح امروزه هم به معنی سیارات است). بسیاری از فرهنگ های باستانی سیارات را به صورت خدایان یا قهرمانان و یا الهه ها می دیدند.

با ظهور تلسکوپ سیارات از رده موجودات آن جهانی خارج شدند و در ذهن انسان ها صورت واقعی خود را پیدا کردند. دانش مربوط به سیارات زمانی آغاز شد که گالیله و دانشمندانی دیگر به نظاره سیارات پرداختند و تلاش کردند ویژگی هایشان را توصیف کنند.

تقسیم بندی سیارات

دانشمندان مدت مدیدی است که سیارات را به انواع خاصی طبقه بندی می کنند. تیر یا عطارد، ناهید یا زهره، زمین و مریخ «سیارات خاکی» نامیده می شوند.

سیارات بخش خارجی تر منظومه شمسی یعنی مشتری، کیوان یا زحل، اورانوس و نپتون به عنوان «غول های گازی» شناخته می شوند. دلیلش این است که بیشتر جرم آنها در جو عظیم شان قرار دارد و تنها یک هسته ریز سنگی در اعماق شان وجود دارد.

سیارات خاکی، سیارات زمین مانند یا سیارات سنگی هم نامیده می شوند. به این دلیل سیارات سنگی هم نامیده می شوند این است که به طور عمده از سنگ ساخته شده اند. در حال حاضر اطلاعات زیادی درباره سیارات خاکی وجود دارد که بیشتر بر پایه اکتشاف سیاره خودمان و فضاپیماهای به پرواز درآمده و مأموریت های نقشه برداری به دست آمده است.

زمین که یک نمونه سیاره سنگی است مبنای اصلی مقایسه است. با این حال، تفاوت های عمده ای بین زمین و سیارات خاکی دیگر وجود دارد. اجازه دهید ببینیم آنها از چه جهاتی با هم شباهت دارند و از چه جنبه هایی با یکدیگر متفاوت اند.

زمین: خانه ما و و سومین سیاره سنگی از نظر فاصله از خورشید

زمین سیاره ای سنگی با یک جو است و دو همسایه نزدیکش ناهید و مریخ هستند. عطارد نیز سنگی است اما جوش بسیار اندک تا هیچ است. زمین یک هسته فلزی مذاب دارد که به وسیله یک گوشته سنگی و یک سطح خارجی سنگی در بر گرفته شده. حدود 75 درصد سطح زمین با آب پوشیده شده که این آب به طور عمده در اقیانوس های زمین وجود دارد. بنابراین حتی می توان گفت زمین یک سیاره آبی با هفت قاره است که این قاره ها گستره وسیع اقیانوس ها را از هم جدا و تفکیک کرده اند.

زمین همچنین دارای فعالیت های آتشفشانی و زمین ساختی است (که عامل زلزله و فرآیندهای کوه زائی است). جو زمین ضخیم است اما نه به سنگینی و یا تراکمی که جو غول های گازی هستند. گاز عمده جو، نیتروژن است و اکسیژن و مقادیر کمتری از گازهای دیگر نیز مابقی آن را تشکیل می دهند. بخار آب نیز در جو زمین وجود دارد. همچنین زمین دارای میدان مغناطیسی ای است که از هسته تولید می شود و به درون فضا هم کشیده می شود و به محافظت از ما در مقابل توفان های خورشیدی و پرتوهای دیگر کمک می کند.

 ناهید (زهره یا ونوس)

ناهید نزدیک ترین سیاره به زمین است. ناهید نیز یک سیاره سنگی است که فعالیت های آتشفشانی آن را ویران کرده اند و با یک جو سنگین خفقان آور که بیشتر از دی اکسید کربن تشکیل شده پوشیده شده. ابرهایی در جو ناهید وجود دارد که بارانی از اسید سولفوریک را به روی سطح خشک بیش از حد داغش می بارند. زمانی در گذشته های خیلی دور، ناهید احتمالاً اقیانوس های آب داشته است اما از بین رفته اند. درواقع قربانیان اثر گلخانه ای فرار آن شده اند. ناهید یک میدان مغناطیسی که در داخل اش تولید شده باشد ندارد. ناهید بسیار آهسته بر روی محورش می چرخد (243 روز زمینی معادل یک روز در ناهید است). این سرعت آهسته برای به جنبش درآوردن و ایجاد واکنش مورد نیاز در هسته و درنتیجه تولید میدان مغناطیسی کفایت نمی کند.

تیر یا عطارد: نزدیک ترین سیاره سنگی به خورشید

عطارد یک سیاره کوچک تیره رنگ و نزدیک ترین سیاره به خورشید است. این سیاره مملو از آهن است. جو ندارد و هیچ آبی هم ندارد. ممکن است مقداری یخ در مناطق قطبی عطارد داشته باشد. عطارد زمانی یک سیاره آتشفشانی بوده اما امروزه فقط یک توپ سنگی است که وقتی به دور خورشید می گردد به تناوب یخ می زند و داغ می شود.

مریخ: چهارمین سیاره نزدیک به خورشید

در میان همه سیارات زمین مانند، مریخ بیشترین شباهت را به زمین دارد. این سیاره از سنگ ساخته شده و مثل سیارات سنگی دیگر جو دارد هرچند که این جو بسیار نازک است. میدان مغناطیسی مریخ بسیار ضعیف است و یک جو دی اکسید کربنی نازک در مریخ وجود دارد. البته هیچ اقیانوس و یا جریان آبی روی این سیاره وجود ندارد اگر چه شواهد زیادی وجود دارد که نشان می دهد در گذشته گرم تر بوده و آب داشته است.

سیاره های سنگی ​​و خورشید

سیارات زمین مانند همه در یک ویژگی بسیار مهم مشترک اند و آن این که در مدارهایی نزدیک به خورشید به دور آن می گردند. به احتمال زیاد در طول دوره زمانی ای که خورشید و سیارات متولد شدند، ابتدا سیارات سنگی نزدیک به خورشید شکل گرفته اند. نزدیکی به خورشید بیشتر گاز هیدروژن و موجودی یخ هایشان را از بین برد. عناصر سنگی ​​توانستند در برابر گرما ایستادگی کنند به طوری که در مقابل گرمای ستاره تازه متولد شده از بین نرفتند.

غول های گازی هم ممکن است تا حدودی نزدیک به خورشید تازه متولد شده شکل گرفته باشند اما در نهایت به مواضع کنونی خود مهاجرت کردند. بخش بیرونی تر منظومه شمسی با هیدروژن، هلیوم و گازهای دیگر که بخش عمده ای از سیارات غول پیکر گازی را تشکیل می دهند مهربان تر بود. به هر صورت سیارات سنگی نزدیک به خورشید توانستند گرمای خورشید را تاب بیاورند و تا به امروز هم نزدیک به نفوذ و تأثیر آن باقی مانده اند.

وقتی دانشمندان سیاره شناس درباره سیارات سنگی مطالعه می کنند مطالب زیادی می آموزند که به آنها کمک می کند چگونگی شکل گیری سیارات سنگی ای که به دور ستاره های دیگر می گردند را نیز درک کنند. علم یک نعمت و فرصت است و آن چه که دانشمندان درباره ستاره های دیگر یاد گرفته اند به آنها کمک می کند درباره تاریخ به وجود آمدن و شکل گیری سیاره های خاکی بیشتر بیاموزند.

درباره این مطلب نظر دهید !