آفت دهان و زبان

محرک‌های آفت دهان

ایجاد آفت دهان هیچ دلیل مشخصی ندارد، با این حال می‌توان به عامل‌ها و محرک‌هایی مانند موارد زیر اشاره کرد:

• ایجاد زخم‌های کوچک پس از عمل‌های دندانپزشکی، مسواک زدن نادرست، آسیب‌های ورزشی یا گاز گرفتن تصادفی
• استفاده از خمیردندان و دهانشویه حاوی سدیم لوریل سولفات
• حساسیت غذایی به خوراکی‌های اسیدی مانند توت‌فرنگی، مرکبات و آناناس و غذاهای محرک دیگری مانند شکلات و قهوه
• کمبود ویتامین‌های ضروری به ویژه B-12، روی، فولات و آهن
• واکنش آلرژیک یا حساسیت به باکتری‌های دهان
• بریس ارتودنسی
• فشار عاطفی یا کمبود خواب
• عفونت‌های ویروسی، باکتریایی یا قارچی

تشخیص آفت دهان

پزشک آفت دهان را با انجام معاینه چشمی تشخیص می‌دهد. در صورتی که آفت عود کننده یا شدید باشد، آزمایش‌های لازم جهت تشخیص و بررسی احتمال ابتلا به دیگر بیماری‌ها انجام می‌شود.

روش‌های درمان آفت دهان

اکثر موارد آفت دهان نیازی به درمان ندارد؛ با این حال در صورت مواجهه مکرر با آفت یا تحمل درد شدید درمان‌هایی جهت کاهش درد و تسریع بهبود ارائه می‌شود که متداول‌ترین آن‌ها عبارت است از:

• استفاده از دهانشویه آب نمک و جوش شیرین
• قرار دادن شیر منیزیم روی آفت دهان
• پوشاندن آفت با خمیر جوش‌شیرین
• مصرف فراورده‌های غیرتجویزی بنزوکائین (داروی بی‌حسی موضعی) مانند اوراژل یا انبسول
• گذاشتن یخ روی زخم
• استفاده از دهانشویه حاوی استروئید به منظور کاهش درد و ورم
• استفاده از خمیرهای موضعی
• قرار دادن چای کیسه‌ای مرطوب روی آفت
• مصرف مکمل‌های تغذیه‌ای مانند فولیک اسید، ویتامین B6، ویتامین B12 و روی
• امتحان کردن درمان‌های خانگی مانند چای بابونه، اکیناسه (سرخارگل)، صمغ مرمکی و شیرین بیان

توصیه‌هایی برای جلوگیری از ایجاد آفت

روش‌های ساده‌ای برای پیشگیری از ایجاد آفت وجود دارد؛ برای مثال می‌توانید از خوردن غذاهای تحریک کننده دهان، مانند میوه‌های اسیدی چون آناناس، گریپ فروت، پرتقال یا لیمو و همچنین آجیل، چیپس یا هر نوع خوراکی ادویه‌دار خودداری کنید و در عوض غلات کامل و سبزیجات و میوه‌های قلیایی غیراسیدی میل کنید. رژیم غذایی سالم و متعادل در پیش بگیرید و هر روز مولتی ویتامین مصرف کنید.

همچنین سعی کنید هنگام جویدن غذا صحبت نکنید تا احتمال گاز گرفتن تصادفی داخل گونه‌ها و دهان کاهش یابد. کاهش فشار و رعایت بهداشت دهان و دندان از طریق مسواک زدن روزانه پس از صرف وعده‌های غذایی نیز در جلوگیری از ایجاد آفت مفید است. آخرین توصیه این که به اندازه کافی استراحت کنید و بخوابید. خواب کافی نه تنها از ایجاد آفت که از ابتلا به ده‌ها بیماری جلوگیری می‌کند.

استفاده نکردن از مسواک نرم و دهانشویه‌های حاوی سدیم لوریل سولفات نیز برای پیشگیری از آفت توصیه می‌شود. دندانپزشک وکس یا موم برای پوشاندن محل تماس وسایل ارتودنسی در اختیار بیمار قرار می‌دهد تا لبه‌های تیز وسایل باعث ایجاد زخم نشود.