فاویسم

عریف بیماری فاویسم : فاویسم یک بیماری ارثی خونی می باشد که به علت کمبود یکی از آنزیم های گلبول قرمز ایجاد می شود. این بیماری وابسته به جنس بوده و بیشتر در جنس مذکر دیده می شود. بیماران در حالت عادی کاملا طبیعی بوده و هیچگونه علامتی ندارند مگر آنکاه با مواد خوراکی مانند مانند باقلا مواجهه پیدا کنند که در این صورت دچار علائم حاد بیماری می شوند.

علايم بیماری فاویسم:
24 تا 48 ساعت پس از خوردن مواد اکسیدان ( موادی كه اكسیژن در آنها زیاد تولید می‌شود. همین امر باعث می‌شود كه گلبول‌های قرمز  از بین بروند یا پاره شوند) مانند باقلا يا مصرف ساير داروهاي خاص مانند آسپیرین با دوز بالا، داروهای ضدمالاریا، ویتامین K ،مصرف برخی از آنتی‌‌بیوتیک‌ها، نفتالین، حنا و عوامل عفونی فرد به طور ناگهاني دچار تب خفيف، بي حالي، رنگ پريدگي، حالت تهوع و گاهي استفراغ، قرمز يا تيره رنگ شدن ادرار (به رنگ چاي پررنگ) و گاهي درد شكم يا كمر مي‌شود. در صورت عدم درمان مناسب، احتمال آسيب ديدن كليه‌ها و ايجاد نارسايي كليوي و نيز كم خوني شديد و صدمات حاصل از آن وجود دارد.
نکته : در صورت وجود یک فرد مبتلا در خانواده بررسی برای همه افراد خانواده خصوصا فرزندان دیگر (اعم از پسر و دختر) لازم است. همچنین توصیه می شود سایر افراد مذکر بستگان نزدیک (شامل پسرخاله، پسر دائی، پسر عمو و پسر عمه) نیز بررسی شوند.
در ایران، فاویسم، بومی سواحل دریای خزر است. كانون‌هایی از بیماری هم در سواحل خلیج فارس به‌ویژه مناطق جنوب و جنوب شرقی ، فسا و فیروزآباد فارس و روستاهای شمالی ایرانشهر در استان سیستان و بلوچستان نیز دیده می‌شود.
سن شیوع این بیماری هم یك تا 10 سالگی است، اما بیشتر مبتلایان در رده سنی زیر 5 سال قرار دارند. در كودكان زیر یك سال نیز ممكن است بیماری از طریق خوردن شیر مادر اتفاق بیفتد
نکات مهم :فاویسم با  آلرژی تفاوت دارد یعنی كسانی كه فاویسمی هستند، فكر نكنند كه در مقابل غذاهای دیگر هم حساسند یا آلرژی دارند.

اقدامات  که والدین کودک مبتلا به فاویسم باید انجام دهند
1. شناخت دقيق عواملي كه موجب بروز حملات بيماري مي‌شوند از جمله مصرف باقلا و برخي داروهاي خاص و پرهيز از مصرف خودسرانه آنها.
2. براي تسكين درد يا پايين آوردن تب كودكتان، هرگز به او آسپرين ندهيد. از استامينوفن، فقط با مقداري كه پزشك تجويز كرده است بهره بگيريد.
3. در صورت مراجعه به پزشك و يا مراكز درماني ابتلا به فاويسم را اعلام كنيد تا داروهاي بي خطر براي فرزندتان تجويز شود.
4. از مصرف نفتالين و حشره كش خودداري كنيد.
5. كودك مبتلا به فاويسم نمي‌تواند و نبايد خون خود را اهدا كند.
6. فرزندتان بايد از خوردن سبزيجات زياد و بيش از حد معمول پرهيز كند.
7. اگر مادري هستيد كه به كودكتان شير مي‌دهيد هرگز باقلا و آسپرين نخوريد و در مورد مصرف ساير داروها نيز با پزشك مشورت كنيد.
8. در صورت بروز حمله فاويسم به نزديك ترين مركز درماني مراجعه نماييد.
9. برخی از بیماران که میزان فعالیت آنزیمی در آنها بسیارکم است با استنشاق بوی باقلای تازه و در مواردی حتی عبور از کنار مزرعه باقلا و یا خضور در خانه ای که در آن باقلا پاک شده است باعث بروز همولیز می شود. بنابراین پرهیز از مواجهه به معنی نخوردن آن به تنهائی نیست.
10. معمولاً درمان با تجويز سرم به مقدار كافي و در صورت نياز تزريق خون بر حسب نظر پزشک صورت می گیرد .
11. هر چند خطر بروزعارضه فاویسم پس از ده سالگی کاهش می یابد، اما بهتراست همیشه مراقب او باشید.

 

 

 

درباره این مطلب نظر دهید !